Muzeum Wsi Radomskiej zostało powołane do istnienia przez wojewodę radomskiego 31 grudnia 1976 roku, po tym, jak prezydium Miejskiej Rady Narodowej przekazało na ten cel ok. 30 ha terenu na Pruszakowie.
Powstanie MWR było odpowiedzią na szybko postępującą urbanizację wsi i modernizację gospodarstw. W 1974 roku prof. Józef Gajek – etnograf i etnolog z Uniwersytetu Wrocławskiego opracował scenariusz etnograficzny przyszłego muzeum. Do budowy skansenu w oparciu o tę koncepcję przystąpił dr Stefan Rosiński – etnolog i badacz regionu radomskiego, który został pierwszym dyrektorem MWR. Projekt przestrzenno-urbanistyczny opracował mgr inż. arch. Tadeusz Derlatka.
Pierwszy, w 1979 roku, do skansenu trafił spichlerz z Wilkowa. W tym samym czasie został też przeniesiony skansen bartniczo-pszczelarski, utworzony w 1968 roku w parku przy Muzeum Regionalnym w Radomiu.
Wernisaż dwóch pierwszych wystaw, który odbył się 23 czerwca 1980, uznaje się za datę oficjalnego otwarcia Muzeum Wsi Radomskiej. Najbardziej intensywny okres rozwoju skansenu to pierwsze dziesięciolecie – wtedy zestawiono i wyposażono ponad 45 obiektów tradycyjnej architektury ludowej.
Po Stefanie Rosińskim funkcję dyrektora MWR objęła Małgorzata Jurecka. Opracowała nowe założenia etnograficzne. Za jej kadencji zostały zorganizowane pierwsze widowiska plenerowe, które miały przybliżyć odwiedzającym obrzędy i zwyczaje kultywowane w podradomskich wsiach. Od kilkunastu lat stanowisko dyrektorskie w skansenie sprawuje Ilona Jaroszek. W tym czasie muzeum rozrosło się o kolejny zespół tradycyjnej architektury ludowej. Ale też powstały nowe obiekty obsługi turystycznej, zmodernizowano ośrodek edukacyjny i rozszerzono ofertę lekcji muzealnych.
W 1990 roku, z okazji setnej rocznicy śmierci wybitnego folklorysty Oskara Kolberga, otwarto w Przysusze muzeum biograficzne, obecnie będące oddziałem Muzeum Wsi Radomskiej.
W 1999 roku, po reformie administracyjnej, utrzymanie Muzeum Wsi Radomskiej powierzono samorządowi woj. mazowieckiego.
Muzeum Wsi Radomskiej organizuje jedne z największych imprez plenerowych w regionie. Podczas festynów historia, obrzędy i zwyczaje prezentowane są w ramach pokazów prac rolniczych oraz występów kapel i zespołów ludowych.
Sezon otwiera Niedziela Palmowa. Na mszy świętej w zabytkowym XVIII-wiecznym kościele święcone są palmy. Odbywają się także warsztaty pisankarskie i wielkanocny jarmark rękodzieła ludowego. Początek lata i wakacji w skansenie zwiastują Sobótki. Jedną z wielu atrakcji czerwcowego wydarzenia jest możliwość uwicia kolorowego wianka i puszczenia go z biegiem rzeczki.
https://www.cozadzien.pl/zdjecia/niedziela-palmowa-w-skansenie-zdjecia/55440
Dużym zainteresowaniem cieszą się festyny i pikniki rodzinne, podczas których organizowane są warsztaty plastyczne, teatralne i rzemieślnicze czy gry terenowe. To np. piknik z okazji Dnia Dziecka czy imprezy związane z pszczelarstwem i żniwami. Od tego roku MWR organizuje imprezy, których bohaterem jest koń. Podczas majówki była przejażdżka „Bryczką po Mazowszu”, a w ostatnią niedzielę - „Koń użytkowy w tradycji polskiej”. Podczas festynów i pikników skansen zaprasza na zabawę na dechach przy akompaniamencie kapel ludowych, czyli słynne potańcówki Pod Dębem.
https://www.cozadzien.pl/radom/koniem-po-skansenie-i-nie-tylko/82123
Święto plonów z kolei odbywa się zwykle w ostatni weekend wakacji. Imprezę dożynkową uświetnia przemarsz korowodu, wybierany jest także najlepszy wieniec. Natomiast na zakończenie sezonu w skansenie od kilkunastu lat organizowany jest Festiwal Ziemniaka. Celem imprezy jest pokazanie, jak dawniej wyglądały jesienne prace polowe. Dotyczy to nie tylko zbierania plonów, przetwórstwa, przygotowania ziemi pod kolejne uprawy, ale również ludowych obrzędów. To także prezentacja potraw regionalnych, dla których bazą są ziemniaki.
https://www.cozadzien.pl/zdjecia/festiwal-ziemniaka-w-muzeum-wsi-radomskiej-zdjecia/76390
Całkiem niedawno okazało się, że Czesław Tański, pionier szybownictwa i lotnictwa w Polsce urodził się w dworze z Pieczysk, będącym jednym z eksponatów muzeum. Ponieważ w tym roku przypada 160. rocznica urodzin konstruktora, MWR zorganizowało w lipcu imprezę „Czesław Tański – Ikar z Mazowsza”. I planuje wprowadzenie wydarzenia związanego z Tańskim do kalendarza swoich imprez stałych.
https://www.cozadzien.pl/radom/polski-leonardo-da-vinci-jego-dom-jest-w-skansenie/84339
