- Misją Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu jest przedstawiać i dokumentować każdy okres, chociaż nieludzki, czasów okupacji. Dokumentować i oddawać hołd tym, którzy pierwszym transportem trafili do Majdanka. W 1943 roku elita naszego miasta została wywieziona i stracona w Majdanku - mówił Leszek Ruszczyk, dyrektor Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. - Późno ukazuje się ta publikacja, ale cieszymy się, że ona w ogóle powstała. Dzięki niej możemy oddać hołd pomordowanym.
Autorami tekstów pod redakcją dr Adama Duszyka są dr hab. Sebastian Piątkowski, dr Robert Wiraszka, Marta Grudzińska i Wojciech Stan.
- Dlaczego ten transport jest wyjątkowy? Mówimy o transporcie radomskim i to nie oznacza, że to transport z Radomia, to transport z dystryktu radomskiego. Niemiecki pociąg, który odwoził więźniów do obozu koncentracyjnego startował z różnych miejsc, zazwyczaj z Radomia i zanim dojechał np. do Auschwitz, objeżdżał takie miasta jak Kielce i Częstochowa. Stamtąd też zabierał więźniów. W przypadku tego transportu było odwrotnie, najprawdopodobniej wyruszył z Częstochowy, przejechał przez Kielce, a Radom był ostatnim przystankiem na jego trasie. Nie wiadomo tak naprawdę ilu więźniów z dystryktu radomskiego zabrano. Ja piszę o tym w swojej części. W aktach więzienia radomskiego zachowały się karty 182 więźniów, którzy pojechali w styczniową noc 1943 roku z Radomia na wschód. Nie wiadomo, czy to są karty wszystkie, bo pewnej części tych akt więziennych brakuje - mówił dr hab. Sebastian Piątkowski, pracownik Delegatury IPN w Radomiu. - To są mieszkańcy Radomia, ale nie tylko. Osoby aresztowane w różnych akcjach represyjnych prowadzonych przez Niemców także w okolicach naszego miasta.
Fotografie dokumentujące obóz, zamieszczone w publikacji, zostały wykonane przez Wojciecha Stana. Zainteresowanie tą tematyką zawdzięcza doktorowi Zacheuszowi Pawlakowi, byłemu więźniowi i autorowi wspomnień pt. "Przeżyłem".
- Moje rozumowanie Majdanka polega na tym, że ja uważam go za miejsce święte - mówił Wojciech Stan, radomski fotograf. - Jak zaczęła się moja historia z Majdankiem? Pan Zacheusz Pawlak, mój najwierniejszy przyjaciel aż do śmierci, był kluczową postacią. To właściwie jemu to wszystko zawdzięczam. Kiedy się jeszcze nie znaliśmy, poprosił mnie, żebym zrobił kilka fotografii na Majdanku do jego opracowania pt. „Przeżyłem”. Zgodziłem się i tak to się zaczęło.
Publikację można już nabyć w kasie Muzeum Malczewskiego. Jej oficjalna promocja odbędzie się we wrześniu.
