Radomska szopka w Muzeum Wsi Radomskiej została zaprezentowana po raz pierwszy
w poprzednim roku, prezentując tradycyjne figury znane z klasycznych bożonarodzeniowych scen: Świętą Rodzinę, anioły, Trzech Króli, dwóch pastuszków, owieczki, wołu oraz osła.
W tym roku ekspozycja została wzbogacona o sceny z życia codziennego, tak zwane sceny rodzajowe. Dzięki temu szopka zyskała nowy wymiar – obok postaci sakralnych pojawiają się ludzie i ich codzienne zajęcia, co pozwoli odwiedzającym lepiej zrozumieć kontekst kulturowy oraz obyczajowość dawnej wsi.
Radomska szopka wzbogacona o sceny rodzajowe, kontynuuje tradycje szopkową, która od dawna była kultywowana w szopce u Bernardynów w Krakowie. Tamtejsze przedstawienia nie ograniczały się wyłącznie do postaci z Ewangelii, ale rozszerzały krajobraz bożonarodzeniowej sceny o elementy codzienności, lokalnego folkloru oraz symboliczne figurki z życia mieszkańców wsi i miasteczek.
W przypadku Radomskiej szopki, włączenie scen rodzajowych takich jak: młócka cepami, zakochana para, kobieta z kądzielą, kobieta z kołyską, św. Izydor Oracz, kosiarz, tańczące pary czy kapela wiejska z jednej strony nawiązuje do tej właśnie tradycji poszerzania narracji szopkowej. Podobnie jak w szopce bernardyńskiej, w Radomskiej szopce te dodatkowe elementy budują kontekst kulturowy i społeczny, przypominając, że Boże Narodzenie nie jest wyłącznie sceną sakralną, oderwaną od świata, lecz świętem zakorzenionym w codzienności, pracy i obyczajowości lokalnych społeczności. Tym samym widzowie mają okazję zobaczyć nie tylko Świętą Rodzinę, lecz także ludzi z ich własnego otoczenia – odzwierciedlenie życia wsi i miasteczka.
Połącznie tych wątków - świętych i świeckich – stanowi charakterystyczną cechę polskiej tradycji szopkowej, której szopka u Bernardynów w Krakowie jest jednym z najbardziej znanych przykładów. Radomska szopka, wzbogacając swoją ekspozycję o rzeźby przedstawiające sceny obyczajowe, podtrzymuje tę ideę, w naturalny sposób nawiązując do konwencji, którą od dawna kultywują krakowscy Bernardyni.
W tegorocznej Radomskiej szopce zaprezentowane zostaną prace twórców ludowych z regionu radomskiego, reprezentujących różne dziedziny sztuki ludowej. Znajdą się w niej zarówno rzeźby w drewnie, rzeźby w glinie, jak i wyroby plecionkarskie.
Rzeźby w glinie wykonali:
- Jarosław Rodak z Rędocina – Miłość „Zakochana para”, Praca „Kobieta z kądzielą” oraz Praca „Kobieta z Kołyską”;
- Radosław Koniarz z Malcówki – „Młocka z cepami” i „Śmierć”;
- Tomasz Skiba z Iłży, prace Tomasz Skiby to – „Wojna” i „Orka”.
Twórcami rzeźb w drewnie są:
- Janusz Ostrowski z Janikowa, jego praca to – Sielanka „Tańczący” oraz Sielanka „Kapela”;
- Jacek Pożyczka z Radomia wykonał – „Siewce”;
- Andrzej Sławiński z Wierzchowin – „Kosiarza”.
Ponadto pracownice Muzeum Wsi Radomskiej Ewa Kubrycht i Justyna Zawisza, wykonały anioły i gwiazdy ze słomy, a Kinga Szewczyk stworzyła anioła z gliny. Stajenkę wykonał Grzegorz Wojtysiak – pracownik działu Architektury Ludowej.
Twórcy ludowi Wiesław Chołuj i Grzegorz Gordat przygotowali ekrany z wikliny, na których słomiane ozdoby zostaną zawieszone. Całość dopełnił wieniec adwentowy autorstwa księdza Katarzyny Rudkowskiej.
Natomiast w 2023 roku :
- Jacek Pożyczka wykonał – Matkę Boską, św. Józefa, Dzieciątko Jezus, żłóbek, gwiazde betlejemską;
- Adam Sobień – Trzej Królowie, Anioły;
- Józef Kondeja – dwóch pastuszków, dwie owieczki, osioł, wół.
