Zgodnie z przepisami wyjazd obywatela Ukrainy z Polski powyżej 1 miesiąca pozbawia go prawa do legalnego pobytu w naszym kraju. Konsekwencją utraty prawa do legalnego pobytu jest z kolei utrata przez niego prawa do świadczeń dla rodzin. Dlatego ważne jest, aby obywatele Ukrainy, którzy złożyli wniosek o te świadczenia, i planują wyjazd z Polski, poinformowali o tym ZUS. Cudzoziemcy mogą zrobić to za pomocą Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. Trzeba wtedy złożyć pismo na formularzu POG. Szczegółowa instrukcja znajduje się na stronie internetowej Zakładu.
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma narzędzia, aby sprawdzić czy dana osoba opuściła Polskę. Cudzoziemiec, który pobiera świadczenia dla rodzin i nie poinformuje ZUS o swoim wyjeździe będzie musiał oddać nienależnie pobrane środki wraz z odsetkami - informuje Piotr Olewiński, regionalny rzecznik prasowy ZUS woj. mazowieckiego. - Instytucja weryfikuje legalny pobyt obywateli Ukrainy zarówno na etapie przyznawania świadczeń, jak i w dowolnym momencie w trakcie okresu świadczeniowego. ZUS ma bowiem dostęp do różnych państwowych rejestrów. Chodzi np. o systemu informacji oświatowej, centralny wykaz ubezpieczonych. W razie potrzeby ZUS będzie mógł także korzystać ze specjalnego rejestru obywateli Ukrainy, prowadzonego przez Straż Graniczną.
https://www.cozadzien.pl/region/wyplata-500-dla-uchodzcow-juz-od-maja/82026
Ponadto, w przypadku wątpliwości dotyczących spełnienia warunków do otrzymywania świadczeń dla rodzin, w szczególności warunku zamieszkania w Polsce, ZUS może wezwać świadczeniobiorcę do osobistego udzielenia wyjaśnień w swojej placówce. Urząd może wstrzymać wypłatę świadczenia wychowawczego jeżeli świadczeniobiorca odmówi udzielenia lub nie udzieli w wyznaczonym terminie wyjaśnień co do okoliczności mających wpływ na prawo do świadczenia. Te zasady obowiązują zarówno Polaków, jak i cudzoziemców.
Uchodźcy powinni poinformować ZUS także w sytuacji, kiedy wyjadą na zachód do krajów UE. W ramach współpracy pomiędzy instytucjami właściwymi do realizacji unijnych przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, ZUS może pozyskać informację o pobycie obywatela Ukrainy w innym państwie w ramach prowadzonego postępowaniu o przyznanie świadczeń rodzinnych w innym państwie członkowskim UE/EFTA.