Czym jest logopedia?
Logopedia jest dziedziną nauki, w zakresie której znajdziemy rozwój, kształtowanie, a także doskonalenie mowy. Pomaga nam ona na różnych etapach życia - bardzo często od urodzenia aż po starsze lata. Z usług neurologopedy może skorzystać bowiem już noworodek, który np. ma problemy ze ssaniem mleka matki. Logopedia pomaga również w wadach wymowy w wieku dorosłym, a także w przywracaniu mowy po wypadkach i urazach mózgu.
Początki logopedii w Polsce datuje się już na lata 20. XIX wieku. Przez ten czas powstało nie tylko Polskie Towarzystwo Logopedyczne, ale także wiele placówek, dzięki którym możemy podjąć studia w tym zakresie.
Obok logopedy bardzo często słyszymy o neurologopedzie i nie zawsze wiemy, do którego specjalisty się udać. Neulogopeda podobnie jak logopeda diagnozuje i prowadzi terapię zaburzeń mowy, języka i komunikacji. W tym przypadku jednak przyczyną problemów są uszkodzenia neurologiczne. I tak przykładowo specjalista ten może leczyć neurologiczne zaburzenia mowy u dzieci.
Kiedy korzystać z usług logopedy, czyli jakie wady wymowy leczy ten specjalista?
Zanim powiemy sobie, z jakimi wadami wymowy może pomóc logopeda nam lub naszym dzieciom, warto powiedzieć jedno: z wizytą u logopedy nie należy zwlekać. Bardzo często, gdy zastanawiamy się, kiedy do logopedy, słyszymy od znajomych, babć, a nawet pediatrów “starszej daty” teksty typu: “A po co do logopedy? Ma jeszcze czas” albo “Chłopaki zaczynają mówić później niż dziewczynki”. Niestety często są to mity, które z rzeczywistością mają niewiele wspólnego. Dlatego, jeśli Twój 2-latek czy 3-latek nie mówi, zgłoś się z nim do specjalisty jak najszybciej.
Jakie są wady logopedyczne u dzieci, z którymi może pomóc logopeda dziecięcy?
- Dyslalia, czyli najczęściej leczone wady wymowy obejmuje wszelkie nieprawidłowości w wymawianiu głosek. Zaburzenia powstają na skutek uszkodzenia lub nieodpowiedniej budowy języka, warg czy podniebienia. Mowa tu np. o tzw. podniebieniu gotyckim. Do dyslalii możemy zaliczyć np. seplenienie, kekanie, lelanie czy rotacyzm.
- Alalia - bardzo często zwana jest afazją rozwojową. Wiąże się z niedorozwojem struktur mózgowych, który prowadzi do opóźnienia rozwoju mowy.
- Afazja u dzieci - utrata zdolności mówienia, pisania czy czytania. W przeciwieństwe do alalii, afazja może być częściową lub całkowitą utratą umiejętności mówienia, podczas gdy alalia następuje poprzez uszkodzenie struktur korowych jeszcze przed rowojem mowy.
- Dysfonia - utrata głosu, chrypka.
- Afonia - czyli tzw, bezgłos, może wynikać z uszkodzenia strun głosowych, tchawicy czy krtani. Jej przyczyną może być też długotrwałe nadwyrężanie głosu czy stres.
- Parafrazja - osoby z tym problemem mówią płynnie, jednak przekręcają wyrazy lub dobierają złe słowa. Przyczyną może być uszkodzenie kory mózgowej.
- Jąkanie u dzieci - jest to zaburzenie płynności mowy, które objawia się powtarzaniem lub wydłużaniem dźwięków, głosek, sylab czy słów, a także blokadami w czasie mówienia.
Oczywiście wady wymowy u dzieci w wieku przedszkolnym czy szkolnym to niejedyny możliwy powód wizyty u logopedy. Specjalista ten może nam pomóc również w innych problemach, np. rozwija mowę i sprawności komunikacyjne z całościowymi zaburzeniami rozwoju; wspiera rozwój dzieci z niepełnosprawnością intelektualną i ruchową, a także z niedosłuchem. Możemy się do niego zgłosić również wtedy, gdy napotkamy trudności z karmieniem dziecka piersią, ze skróconym wędzidełkiem, z problemami przy rozszerzaniu diety, z wadami zgryzu czy problemami z napięciem mięśniowym w obrębie narządów mowy. Jak widać, skala działania logopedy jest bardzo szeroka. Ważne jedynie, by w odpowiednim momencie zareagować i przeprowadzić profesjonalną diagnozę, która pozwoli na dokładne zidentyfikowanie problemów.
