W dwóch najstarszych kamienicach na radomskim rynku ma powstać Muzeum Historii Radomia. Już niebawem ogłoszony zostanie przetarg, a muzeum ma zostać otwarte w czerwcu 2022 r.
https://www.cozadzien.pl/zdjecia/wyremontowane-kamienice-gaski-i-esterki-zdjecia/72045
- Przestrzeń radomskiego rynku nabiera coraz ciekawszych barw, to także duże starania miasta w kwestii rewitalizacji tego miejsca. Radomski rynek zaczyna błyszczeć. Kiedy w 2018 r. podejmowaliśmy decyzję o odnowie kamienic Gąski i Esterki poprzedziliśmy ją analizą finansową, wiedzieliśmy ile to będzie kosztowało, ale to działanie było bardzo potrzebne. Jestem przekonany, że te obiekty będą przyciągały dużą rzeszę zwiedzających, dzięki bardzo ciekawej formie wystawienniczej - mówi Rafał Rajkowski, wicemarszałek Mazowsza.
Kamienice nazwy zawdzięczają swoim dawnym mieszkańcom – miejskiemu radcy o nazwisku Gąska oraz Esterce, faworycie króla Kazimierza Wielkiego. Pierwszy z obiektów pochodzi z XVII w. i jest jedynym w całości zachowanym wczesnobarokowym budynkiem w mieście. Drugi, zniszczony podczas II wojny światowej, został odbudowany w latach 50. XX w. na średniowiecznych fundamentach.
Modernizacja polegała na rozebraniu garażu dobudowanego do kamienic, pogłębieniu piwnic w celu zwiększenia powierzchni użytkowej, remoncie ścian, podłoża posadzek oraz izolacji fundamentów. Zostały wymienione okna, drzwi, instalacje centralnego ogrzewania i wentylacji. Kapitalnemu remontowi zostały poddane tynki zewnętrzne i wewnętrzne. Powstała też nowa konstrukcja dachu.
- Oprócz funduszy, które wydane zostały na sam remont budynku i aranżację wnętrz, bardzo duże środki dostaliśmy też na renowację eksponatów, które będą tu pokazywane. Mamy na przykład ladę radomskiego Cechu Rzemiosł z 1844 r., która właśnie przyjechała po renowacji. Pokażemy też wyremontowane XVIII-wieczne komody - mówi Adam Duszyk, zastępca dyrektora Muzeum im. Jacka Malczewskiego.
Kolejnym etapem zagospodarowania placówki ma być aranżacja stałej wystawy. Jednym z elementów kolekcji będzie pokój zaaranżowany na aptekę „Pod Białym Orłem”, która działała w Radomiu przy ul. Żeromskiego 5. Znajdą się w nim oryginalne meble z apteki oraz malowidło z orłem odtworzone na suficie. Pojawi się też m.in. gabinet radomskiego historyka z przełomu XIX i XX stulecia Walerego Przyborowskiego.
- Zwiedzanie będzie rozpoczynać się od piwnic Kamienicy Esterki. Pierwsze pomieszczenie będzie wprowadzało w klimat Radomia. Na dużym ekranie zwiedzający zobaczą multimedialną prezentację pełnej historii Radomia. Będzie to artystyczny kolaż: dokumenty, daty, ryciny, mapy, fotografie, cytaty – mówi Adam Duszyk.
Kolejne pomieszczenie będzie tak zwaną salą gier i zabaw. Zaplanowanych zostanie pięć gier. Jedną z nich będzie „radomski monopol”. Grający będą kupować oczywiście radomskie hotele, restauracje, zakłady przemysłowe z przełomu XIX i XX w. Następnym etapem zwiedzania będzie właściwa ekspozycja w układzie chronologicznym. Pierwsza sala poświęcona będzie wczesnośredniowiecznym dziejom Radomia. Za ekspozycję merytorycznie odpowiada pani prof. Joanna Kalaga. Nowym rozwiązaniem będzie prezentacja grodu z X w. i współistniejących osad w specjalnie skonstruowanej niszy pod szklaną podłogą. Na ścianach na specjalnych ekranach LCD prezentowane będą inne obiekty związane z tamtym okresem.
W kolejnej sali zwiedzający znajdą artefakty związane ze Starym Radomiem (tereny wokół kościoła Św. Wacława). Za dalsze sale ekspozycyjne odpowiada prof. Dariusz Kupisz. W małym pomieszczeniu, które znajduje się już w piwnicach Kamienicy Gąski zainstalujemy sześć stanowisk VR (wirtualnej rzeczywistości). Tam zakładając na głowę specjalne hełmy (stylizowane na rycerskie) zwiedzający mogli przenieść się w czasie np. na mury XV wiecznego Radomia albo do wnętrza kościoła Św. Jana, spotkają też na rynku postacie, które żyły w naszym mieście w XV i XVI w. Zwiedzający zobaczą orszak królewski Kazimierza Jagiellończyka wjeżdżający do Radomia przez Bramę Krakowską.
Dalsza część ekspozycji będzie przedstawiała dzieje miasta w XIV i XV stuleciu. Atrakcją tej części będzie odtworzony jeden do jednego średniowieczny kram kupiecki, za którym, na specjalnym hologramie, zobaczymy i usłyszymy radomskiego kupca. Na parterze Kamienicy Gąski zwiedzający zobaczą wydarzenia związane z radomskim zamkiem: unię wileńsko-radomską, radomski hołd wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, Konstytucję Nihil novi. W tej części oprócz ekranów LCD będzie też przygotowane stanowisko do robienia sobie pamiątkowych zdjęć w strojach z epoki oraz w dybach, które dawniej znajdowały się na radomskim rynku. Ekspozycja na parterze Kamienicy Gąski zakończy się epizodem Konfederacji Radomskiej. Nie zabraknie też wątków związanych z Trybunałem Skarbowym, bitwą pod Guzowem, wydarzeniom „potopu szwedzkiego”. Następnie zwiedzający przejdą schodami Kamienicy Gąski na pierwsze piętro. Tam przywita ich wnętrze gabinetu radomskiego historyka z przełomu XIX i XX stulecia Walerego Przyborowskiego.
Kolejna sala przedstawi dzieje miasta w okresie Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego. Na trójwymiarowej animacji zobaczymy wyzwalanie Radomia przez wojska napoleońskie z rąk Austriaków w 1809 r. Dalej zwiedzający zapoznają się z wydarzeniami powstania styczniowego. Szczególny nacisk położono na udział w powstaniu radomskich Bernardynów.
Następnie przez stylizowane na zabytkowe, drzwi zwiedzający wejdą do „Apteki pod Białym Orłem”, najbardziej znanej z radomskich aptek. Kolejna część ekspozycji poświęcona będzie gospodarce miasta w II poł. XIX wieku. Dalej zaprezentowany zostanie Radom w czasach I wojny światowej i duma radomian – ekspozycja poświęcona „Republice radomskiej”. Radom był pierwszym miastem Królestwa Polskiego, które bez pomocy z zewnątrz odzyskało niepodległość. Stało się to już 2 listopada 1918 r.
Kolejna sala to Radom w dwudziestoleciu międzywojennym. Tutaj zaprezentowane zostaną największe radomskie zakłady przemysłowe: Fabryka Papierosów, Fabryka Broni, Fabryka Farb i Lakierów, Fabryka telefonów szwedzkiej firmy „Ericsson” oraz Fabryka obuwia „Bata”. W ostatniej, największej sali zwiedzającym przedstawiony zostanie Radom w czasach okupacji hitlerowskiej. W tym pomieszczeniu będzie także wyświetlany animowany film w 3D, który podsumuje dzieje Radomia od X w. po czasy współczesne.
W Muzeum Historii Radomia będzie sklepik z pamiątkami. Dodatkową atrakcją ma być też dziedziniec, na którym można odpocząć wśród zieleni. Stanie tam rzeczywistych rozmiarów rzeźba „dzielnej radomianki”, z którą związana jest autentyczna historia z czasów „potopu szwedzkiego” opisana przez Wespazjana Kochowskiego. Dziewczyna z Radomia uderzyła obłapiającego ją Szweda i nie została ukarana ponieważ nie pozwolił na to król Szwecji Karol X Gustaw, który nocował wówczas w jednej z kamienic, w których budujemy muzeum.
Radomskie muzeum na remont kamienic Gąski i Esterki otrzymało dotację ze środków budżetu Województwa Mazowieckiego w kwocie prawie: 7 mln 984 tys. zł. Jak podkreśla wicedyrektor Adam Duszyk odpowiedzialny za ten projekt, muzeum będzie bardzo nowoczesne. Zostaną w nim zastosowane najnowocześniejsze technologie, m.in. system VR, filmy 3 D czy hologramy.
