W sobotę 18 stycznia w starej szkole w Przystałowicach Małych odbyły się 90. urodziny Tadeusza Jedynaka. To jeden z najwybitniejszych wiejskich skrzypków tradycyjnych o finezyjnym, niepowtarzalnym stylu gry. Dlaczego właściwie o tym piszemy? Dobre pytanie.
Od razu mówię: tekst ten znawców tematu
nie zainteresuje. Piszę go dla tych, którzy ludową muzykę kojarzą z
obciachem, PRL-em i sztywnymi występami kilku pań na jakiejś gminnej
scenie. Którzy nie dostrzegają, że wokół trwa jeszcze magia powoli
umierającego świata. A zachować próbują ją dzisiaj ludzie młodzi, którzy organizują warsztaty, festiwale, albo takie imprezy jak w Przystałowicach.
"Muzyka
ludowa była skutecznie obrzydzona przez natrętne
PRL-owskie środki rażenia. Kiedy chodziłem do liceum,
funkcjonowało między
nami powiedzenie: "nie lubię chamstwa i góralskiej
muzyki". Audycje folklorystyczne były regularnie
nadawane Programie I Polskiego Radia o godzinie 13. Na dźwięk
zajawki audycji "Z Kolbergiem po kraju" wszyscy
wyłączali odbiorniki - mówił Grzegorz Ciechowski, który w
ostatnich latach życia również odkrył magię prawdziwej ludowej muzyki.
Zobacz galerię zdjęć
Również, bo trzeba tu powiedzieć o Andrzeju Bieńkowskim, malarzu i etnografie, który dokonał rzeczy niebywałej - przez ponad 30 lat przemierzył tysiące kilometrów, ratując od zapomnienia kawał polskiej kultury - oryginalnej, dzikiej, niezwykłej. W Radomskiem, Rawskim, Łódzkim, później także Lubelskim Bieńkowski poszukuje instrumentów,
odnawia je, rekonstruuje dawne kapele wiejskie, nagrywa ich muzykę, robi zdjęcia. 14 lat temu wydał album "Ostatni wiejscy muzykanci", rzecz absolutnie w Polsce przełomową.
"Nie miałem pojęcia o muzyce ludowej (...), nie potrafiłem odróżnić oberka od polki. Muzyka wsi kojarzyła i się raczej z uciesznymi przyśpiewkami i skocznymi, bez głębszego przesłania, oberkami. Zdumienie przyszło nagle, był to bodaj rok 1978, kiedy w audycji radiowej usłyszałem grę braci Metów ze wsi Glina i zatkało mnie. Nie przypuszczałem, że można grać z taką nie bywałą emocją. Dwaj bracia stawiali ścianę dźwięku, mazurek był piękny, ale może nie to było najważniejsze, bo gdzieś w tle odzywały się głosy, jęki, nawoływania, coś, co stwarzało wrażenie niesłychanego wysiłku i bólu tworzenia, jakiegoś wezwania z dawnego świata" - pisze na wstępie książki.
Bieńkowski nie tylko stworzył niezwykłą, wzruszającą, szczerą dokumentację życia wsi ostatnich dziesięcioleci. Przede wszystkim pokazał światu, że na wsiach - również tych wokół Radomia - do niedawna żyli, żyją jeszcze prawdziwi artyści, którzy na zniszczonych basach potrafią tworzyć prawdziwie jazzowe improwizacje, którzy - nie bez kozery - byli podejrzewani o czary i... którym żony suszą głowę o picie wódki i za głośne granie. Dziś ich tradycje próbują uratować młodzi ludzie, często z dużych miast. Grają, tańczą i są zapraszani na koncerty folkowe w całej Europie.
Oni właśnie stanowili większą część gości benefisu Tadeusza Jedynaka. A podczas imprezy odbył się premierowy pokaz filmu Andrzeja Bieńkowskiego pt. "Tadeusz Jedynak - muzykant". Bieńkowskiemu zresztą odśpiewano w uznaniu "100 lat", tak jak oczywiście solenizantowi. A potem zaczęła się zabawa do białego rana. Zespoły zmieniały się jak w kalejdoskopie. Grali m.in.zespół Przystalanki z Przystałowic Małych, Tadeusz Jedynak i Władysław Kowalski, kapela Jana Kmity, kapela braci Pańczaków, kapela Lipców, kapela Niwińskich, Katarzyna Zedel, Paulina Kinaszewska, kapela Zdzisława Kwapińskiego. Kogo nie było, niech żałuje i przynajmniej obejrzy zdjęcia.
§1. Rekord Grupa Mediowa sp. z o.o., zwana dalej Administratorem udostępnia swoim użytkownikom możliwość nieodpłatnego korzystania z Forum Internetowego w serwisie www.cozadzien.pl zwanym dalej Forum, w celu zamieszczania komentarzy i opinii na tematy zamieszczonych publikacji oraz związanych z nimi wymianą poglądów i dyskusją.
§2. Dostęp do Forum posiadają wszyscy użytkownicy publicznej sieci Internet, którzy korzystają z serwisu www.cozadzien.pl zwani dalej Uczestnikami Forum. W celu zamieszczenia komentarza pod publikacją Uczestnik Forum po zapoznaniu się z treścią Regulaminu Forum wypełnia treść w ramce dostępnej pod publikacją wraz z podpisem. Uczestnik Forum może także wyrażać swoje opinie poprzez głosowanie tzw. „łapkami” pod zamieszczonymi komentarzami, które to głosy zliczane są w sposób automatyczny i aktualizowane przy kolejnych odsłonach strony.
§3. Uczestnik Forum publikuje swoje komentarze i opinie wyłącznie na własną odpowiedzialność. Administrator nie ponosi jakiejkolwiek odpowiedzialności za treści zamieszczane przez Uczestników Forum na łamach Forum.
§4. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści sprzecznych z prawem, naruszających prawa osób trzecich, zawierających treści pornograficzne, wulgarnych lub obscenicznych, wzywających do nienawiści rasowej lub wyznaniowej lub etnicznej, naruszających godność człowieka, nawołujących do przemocy czy też propagujących przemoc w świecie rzeczywistym.
§5. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści uznanych powszechnie za naganne moralnie, niezgodnych z zasadami współżycia społecznego, zawierających hejt, będących pomówieniami czy też celowo obraźliwych, w tym także oskarżeń i opinii szkalujących Administratora oraz naruszających dobre imię jego firmy, mediów, właścicieli i pracowników.
§6. Niedopuszczalne jest umieszczanie przez Uczestników na łamach Forum treści zawierających przekazy reklamowe, linki innych serwisów, treści będących reklamą, spamem oraz niezamówioną informacją handlową. Uporczywe zamieszczanie powtarzających się treści pod wieloma publikacjami a także komentarze nie związane w żaden sposób z publikacją i zbędne z uwagi na przedmiot dyskusji będą traktowane jako spam.
§7. Administrator zastrzega sobie prawo do usuwania treści, o których mowa w par. 4, 5 i 6 Regulaminu Forum a także innych wypowiedzi uznawanych przez niego za uciążliwe, jak również prawo do blokowania uczestnictwa w Forum w stosunku do osób naruszających postanowienia par. 4, 5 i 6 regulaminu. Wydawca może również przekazać pozostające w jego posiadaniu dane Uczestników Forum sądowi, prokuraturze, policji i innym uprawnionym organom państwa na potrzeby prowadzonych przez nie postępowań.
§8. Administrator prowadzi moderację automatyczną przez system antyspamowy wyposażony dodatkowo w filtr wulgaryzmów, który odpowiada za usuwanie treści zakwalifikowanych do tych kategorii. Moderacja ręczna stosowana jest w wyjątkowych przypadkach po analizie zgłoszeń wynikających z naruszeń par. 4, 5 i 6 oraz pozostałych zapisów regulaminu.
§9. Administrator zastrzega sobie prawo do wyłączenia Forum z treści prowadzonego przez siebie serwisu lub zmianę sposobu dodania komentarza w innych opcjach dostępnych pod ramką wpisu a także wyłączenia możliwości komentowania dla poszczególnych publikacji bez podawania przyczyn takiego działania.
§10. Administrator dołoży wszelkich starań w celu zapewnienia prawidłowego działania Forum oraz udzieli pomocy w rozwiązywaniu problemów dotyczących jego funkcjonowania.
§11. Uczestnicy Forum poprzez umieszczenie swoich komentarzy i opinii na stronach Forum zobowiązują się do przestrzegania Regulaminu Forum.
§12. Regulamin niniejszy obowiązuje od momentu jego opublikowania. Administrator zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian w niniejszym regulaminie. Wszelkie zmiany stają się obowiązujące w momencie ich opublikowania na stronie www.cozadzien.pl