Czym tak naprawdę jest herbata?
Herbata ziołowa, herbata owocowa, herbata rooibos - wszystkie te nazwy powinny zawierać cudzysłów, ponieważ poza sposobem przygotowania mają niewiele wspólnego z prawdziwą herbatą. Właściwie nazwa „herbata” jest zarezerwowana dla napoju przyrządzanego z kamelii chińskiej (zwanej też herbatą chińską), czyli rośliny o wdzięcznej łacińskiej nazwie Camellia sinensis. Nie ma tutaj znaczenia, czy mowa o herbacie czarnej, zielonej czy białej - wszystkie rodzaje herbat (prawdziwych herbat) powstają właśnie z liści tej rośliny. Charakterystyczne właściwości danego rodzaju herbaty uzyskuje się poprzez odpowiednie metody produkcji.
Najpopularniejsze rodzaje herbat
Wszystkie herbaty pochodzą z jednej rośliny, ale różnią się sposobem przetwarzania surowca (tj. liści, pączków i łodyżek Camellia sinensis). Surowiec najpierw jest zbierany, a następnie poddaje się go procesowi utlenienia (fermentacji), w wyniku którego zaczyna przyjmować ciemny kolor. Na koniec surowiec ogrzewa się w celu powstrzymania fermentacji i poddaje suszeniu.
W zależności od sposobu przetwarzania rośliny powstają następujące rodzaje herbat:
- herbata czarna - powstaje w wyniku długiej fermentacji i całkowitego utleniania surowca;
- herbata zielona - nie ulega procesowi utleniania, zebrany surowiec trafia od razu do suszenia;
- herbata biała - powstaje z całych pączków i młodych liści, które po zebraniu pozostawia się na słońcu, a następnie ogrzewa się w celu powstrzymania utleniania;
- pu-erh - powstaje w wyniku kontrolowanego procesu kompostowania, który przebiega w określonej temperaturze i wilgotności (dochodzi do wtórnej fermentacji surowca);
- oolong - wymaga lekkiej fermentacji, przy czym długość tego procesu zależy od preferencji producenta (utlenianie jest jednak krótsze niż przy herbacie czarnej).
Czym jest napar?
Napary powstają przez zalanie składników pochodzenia roślinnego gorącą wodą. W ten sposób dochodzi do wyekstrahowania cennych substancji, dzięki którym napój zyskuje intensywny smak i aromat, a także może zapewniać unikalne właściwości zdrowotne. Oznacza to, że herbatę jak najbardziej można nazwać naparem - oczywiście pod warunkiem, że zostanie przyrządzona w tradycyjny sposób, czyli na ciepło. Jednak napar może być przygotowany także z innych roślin, tj. owoców, warzyw, ziół czy liści krzewów. Do naparów używa się przede wszystkim tych roślin, które szybko ekstrahują i zawierają substancje wrażliwe na wysoką temperaturę.
Rośliny, z których można przyrządzać prozdrowotne napary
Napar z mięty na trawienie, melisa dla większego spokoju i lepszego snu, rumianek dla lepszego funkcjonowania układu pokarmowego. Medycyna naturalna ma swoje sposoby na problemy towarzyszące człowiekowi od zarania dziejów. Jednak również teraz - w czasach współczesnych - chętnie sięgamy po napary, które pomagają na rozmaite dolegliwości oraz dostarczają organizmowi cennych składników pochodzenia roślinnego (m.in. antyoksydantów).
Europejczycy coraz częściej zamiast kawy piją yerba mate, czyli tradycyjny napar Ameryki Południowej powstający z liści ostrokrzewu paragwajskiego. Dużą popularnością cieszy się również rooibos, tj. napój przyrządzany z suszu czerwonokrzewu. Warto również wypróbować inne, mniej popularne napary. Na wzmocnienie organizmu i lepszy nastrój może pomóc napar z szałwii libańskiej, z kolei na problemy żołądkowe i skórne polecany jest czystek. Wszechstronne działanie prozdrowotne ma zapewniać napar z liści „drzewa cudów”, czyli moringi olejodajnej.