Dziewczyna z Radomia uderzyła obłapiającego ją Szweda i nie została ukarana ponieważ nie pozwolił na to król Szwecji Karol X Gustaw, który nocował wówczas w jednej z kamienic, w których powstaje Muzeum Historia Radomia.
"Mamy to! W Radomiu powstała nowa rzeźba - Dzielnej Radomianki, która przylała mocno koromysłem szwedzkiemu żołnierzowi za nieobyczajne zachowanie. Zamiast kary spotkała ją nagroda ze strony króla Szwecji Karola X Gustawa" - napisał na swoim profilu Adam Duszyk, zastępca dyrektora Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.
Autorem rzeźby jest radomianin profesor Andrzej Brzegowy.
Przypomnijmy, Muzeum Historii Radomia będzie mieszczące się w kamienicach Gąski i Esterki na rynku będzie prezentowało dzieje miasta od czasów grodu Piotrówka, aż do końca II wojny światowej. Jednym z elementów kolekcji będzie pokój zaaranżowany na aptekę „Pod Białym Orłem”, która działała w Radomiu przy ul. Żeromskiego 5.
https://www.cozadzien.pl/kultura/gaska-i-esterka-po-remoncie/72048
***
"Otóż Karol (Gustaw) w drodze z Warszawy do Krakowa zatrzymał się w miasteczku Radomiu, w domu Adama Gąski, człowieka zacnego, a przy tym miejscowego rajcy. Udręczony słonecznym skwarem zapragnął po wieczerzy orzeźwić się przechadzką po chłodniejszym wieczornym powietrzu i wyszedł z domu w otoczeniu przyjaciół i wyższych wojskowych. Ostatnie wydarzenia wojny nastręczały przedmiot do rozmowy – odbywano przecież jak gdyby triumfalny przemarsz przez Polskę. Zdarzyło się przypadkiem, że przechodziły dwie kobiety, niosąc wodę w stągwi, i któryś ze Szwedów z żołnierskiej swawoli jedną z nich nieprzystojnie dotknął ręką. Zaczepiona, bardziej dbając o zachowanie swojego wstydu niż o dogodzenie cudzej lubieżności, nie bacząc na gromadę wojskowych, a nawet na obecność samego króla, rzuca się na tego, co uraził jej skromność, i wywijając chwacko drewnianym nosidłem, gęstymi razami okłada napastnika. Szwed musiał uciekać przez cały rynek, aż wreszcie wmieszał się w tłum otaczający króla. Karol, ujrzawszy potyczkę dwóch płci, rzekł:
Cóż to, więc nawet i ta amazonka walczy ze Szwedami?
Kiedy mu powiedziano, że chodzi o pomstę za urażony wstyd, pokiwał głową:
Pod moją władzą nawet i po zwycięstwie taka rzecz nie uchodzi.
Surowo zatem napomniawszy dowódców, żeby krótko trzymali żołnierzy, kazał przywołać do siebie ową kobietę, a ujrzawszy, że jest silna i krzepka, powiedział ze śmiechem do przyjaciół:
Zrodzeni z niej synowie będą z pewnością groźnymi dla Szwedów wrogami.
Po czym ją odprawił, obdarowawszy garścią monet.
Historia ta jest godna większego podziwu niż historia Lukrecji: Rzymianka dopiero po zgwałceniu sama na siebie miecz podniosła, natomiast uczciwsza od niej radomianka napastnika swej wstydliwości przed sprawą kijem po męsku ukarała”. Wespazjan Kochowski, Lata potopu 1655·1657, Warszawa 1966 (s. 208-210)
