Inicjatywie przyklasnął ks. Jan Kwarciński, proboszcz parafii w Bukównie, gdzie rosyjski zaborca nakazał w 1863 roku pochować pułkownika. Trzy lata później ks. Jan Wiśniewski – kolekcjoner i regionalista powołał Komitet Przeniesienia Prochów i Uczczenia Pamięci płk. Dionizego Czachowskiego. Mauzoleum - z granitu i marmuru - zaprojektował znany radomski architekt, inż. Kazimierz Prokulski. Na czterostopniowym postumencie wznosiła się altana wsparta na sześciu prostych filarach, Całość wieńczył krzyż. Komitet zdecydował, że pomnik stanie przed kościołem bernardynów, z lewej strony, frontem do ul. Żeromskiego.
Dzięki ofiarności społeczeństwa, a także finansowej pomocy władz miasta i wojska pomnik był gotowy jesienią 1938 roku. 29 października prochy Czachowskiego ekshumowano i przewieziono uroczyście do Radomia. Dzień później pochowano je w mauzoleum. Trumienkę z brązu wykonał Jędrzej Krysiński. Mauzoleum przed kościołem bernardyńskim przetrwało do 1940 roku. 7 września niemieckie władze okupacyjne kazały rozebrać pomnik. Trumnę ze szczątkami pułkownika ukryto w podziemiach kościoła św. Katarzyny, a zdemontowane elementy mauzoleum przeniesiono potajemnie do bazy materiałowej, którą Niemcy urządzili przy Starym Ogrodzie. Tam przetrwały wojnę.
W 1963 roku, w setną rocznicę wybuchu powstania styczniowego, pojawił się pomysł rekonstrukcji pomnika. Władze miasta nie zgodziły się jednak na jego powrót przed kościół bernardynów. Zdecydowano się więc na plac między ul. Koszarową, Wernera i Malczewskiego (obecnie pl. 72 pułku piechoty). Na szczycie odbudowanego mauzoleum, na dwustopniowym postumencie, zamiast krzyża umieszczono orła z brązu, wykonanego według projektu radomskiego rzeźbiarza Jakuba Zajdensznira. Wmurowano też urnę z ziemią z miejsc, gdzie w czasie II wojny światowej walczył 77 pp, stacjonujący niegdyś w Radomiu i noszący imię pułkownika.
https://www.cozadzien.pl/radom/spacerkiem-po-miescie-resursa-rzemieslnicza/74513
Z inicjatywy Klubu Miłośników Radomia i Ziemi Radomskiej i dzięki finansowemu wsparciu radomskiego oddziału Paxu i firmy Inco ze Skaryszewa udało się zbudować granitowy sarkofag – kopię tego przedwojennego. Postawiono go w bocznej nawie kościoła bernardynów. 21 marca 1981 roku trumienkę ze szczątkami Czachowskiego uroczyście przeniesiono z podziemi i umieszczono w sarkofagu. W 2015 roku mauzoleum i jego otoczenie zostały gruntownie wyremontowane.
![Studniówki 2025. Katolickie Liceum Ogólnokształcące [FOTO/WIDEO]](/img/2025/01/05/_min/katolik-zabawa-46.jpg)
