Niesłabnącą popularnością cieszą się fora i portale internetowe poświęcone tematyce kościelnego procesu małżeńskiego. Niestety, nie wszystkie informacje tam zawarte mają odniesienie do rzeczywistości. Rozbieżności mogą dotyczyć wielu zagadnień, np. wysokości kosztów procesowych czy wymaganych dokumentów. Warto wiedzieć, że w każdej diecezji kwestia opłat za proces jest odmiennie uregulowana. Osoby poszukujące odpowiedzi na nurtujące ich pytania z zakresu prawa kanonicznego zbyt często bezkrytycznie przyjmują porady i dane dostępne w Internecie. Często doradzają się też członków rodziny lub znajomych, którzy w przeszłości mieli styczność z sądem kościelnym. Jednakże, każda sprawa jest inna, oparta na innym stanie faktycznym i dowodach, a więc bezsensownym jest ich porównywanie.
Wobec tego warto weryfikować informacje i wyjaśniać wszelkie pojawiające się wątpliwości w sekretariacie sądu kościelnego (właściwego do rozpoznania naszej sprawy) bądź u adwokata kościelnego, współpracującego z danym sądem kościelnym.
Na wstępie warto odpowiednio przygotować się do procesu, a mianowicie: zgromadzić dokumenty wymagane przez dany sąd kościelny oraz zadbać o dowody, tzn. przemyśleć listę świadków, którzy dobrze znali strony już w okresie przedślubnym. W kwestii dokumentów należy wiedzieć, że sądy kościelne z reguły nie uznają kopii, a więc należy dostarczać je w oryginałach lub uwierzytelnionych odpisach. Uprzednie zaplanowanie działania pomaga uniknąć niepotrzebnego stresu, związanego z nerwowym poszukiwaniem w trakcie procesu dokumentów oraz osób, które zgodzą się wystąpić w charakterze świadka i których zeznania będą miały znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.
https://www.cozadzien.pl/radom/stwierdzenie-niewaznosci-malzenstwa-od-czego-zaczac/68235
Ponadto, przed wniesieniem skargi powodowej (prośby o stwierdzenie nieważności małżeństwa) warto skonsultować jej treść ze specjalistą, np. adwokatem kościelnym. Z uwagi na to, że sprawa dotyczy naszego życia, z natury podchodzimy do tego emocjonalnie i w zbyt obszernym piśmie łatwo zagubić istotę kościelnego procesu o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Należy także pamiętać, że skargę powodową trzeba uzasadnić (zgodnie z kan. 1504 nr 1 Kodeksu Prawa Kanonicznego: „podać przynajmniej ogólne fakty i dowody na poparcie roszczeń”). Nie wystarczy tutaj krótki staż małżeński i brak potomstwa. Dla sądu kościelnego istotne jest to, co działo się przed ślubem a nie tuż przed rozwodem. Dlatego też uzasadnienie skargi powodowej nie powinno być kopią pozwu o rozwód cywilny. Wiele osób posiłkuje się pomocą adwokata lub radcy prawnego, któremu wcześniej powierzono sprawę rozwodową. Niestety, jeżeli taki prawnik nie ukończył kierunku: prawo kanoniczne i nigdy nie praktykował w tym zakresie, to jego pomoc może okazać się zupełnie nieprzydatna.
Kolejnym błędem, jaki często występuje w praktyce procesowej jest ignorowanie terminów wyznaczanych przez sąd prowadzący naszą sprawę i nieczytanie ze zrozumieniem pism otrzymywanym z sądu. W przypadku obiektywnej niemożności stawienia się w siedzibie sądu w danym terminie (np. z uwagi na obowiązki zawodowe lub chorobę) warto uprzednio uprzedzić o tym sekretariat sądu i ustalić inny, odpowiadający termin. Warto pamiętać, że nasza bierność procesowa może znacznie opóźnić rozpoznanie sprawy, a w przypadku występowania jako strony powodowej – doprowadzić nawet do umorzenia instancji (tj. zakończenia procesu bez wydania wyroku). Natomiast, w kwestii pism sądowych najwięcej pomyłek dotyczy interpretacji uwag przedwyrokowych / votum obrońcy węzła małżeńskiego, które błędnie uważa się za wyrok. W rzeczywistości jest to jedynie pisemna opinia obrońcy węzła, którego zadaniem jest – w uproszczeniu – poszukiwanie w materiale dowodowym sprawy argumentów przemawiających za ważnością danego małżeństwa.
Dodatkowo, podczas składania zeznań należy mówić prawdę i niczego nie zatajać. Niektórzy mają jednak tendencję do nieprzyznawania się do własnych słabości czy błędów, często z obawy przed nałożeniem klauzuli wyrokowej – zakazującej zawarcia nowego małżeństwa sakramentalnego. Nieszczerość wpływa jednak na ocenę wiarygodności strony oraz może zawarzyć na treści rozstrzygnięcia sprawy. Ponadto, warto dokładnie przeczytać protokół zeznań przed złożeniem pod nim swojego podpis, a w razie ewentualnych błędów i nieścisłości – zwrócić na to uwagę sędziemu.
Na koniec warto zdementować plotki, które wciąż powstrzymują wiele osób przed wniesieniem prośby o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Rozważając rozpoczęcie procesu kościelnego często spotykamy się z następującymi opiniami: „to kosztuje majątek i trwa kilka lat”, „bez znajomości nic nie załatwisz” oraz „nie warto brać adwokata”. Wbrew pozorom, opłaty procesowe nie są wygórowane, a wiele sądów umożliwia płatności w ratach. Wśród kancelarii prawa kanonicznego funkcjonujących w danej diecezji można znaleźć taką, której oferta w pełni odpowie naszym potrzebom. Długość trwania procesu w dużej mierze zależy od aktywności samych stron procesowych, bezzwłocznego odpowiadania na pisma i zgłaszania się na wyznaczone terminy. Ponadto, sędziowie w swych rozstrzygnięciach są niezależni, więc poszukiwanie znajomości i próby wpłynięcia na pracę sądu kościelnego nie mają sensu. Natomiast ustanowienia adwokata, który fachowo zajmie się naszą sprawą i przeprowadzi przez meandry kościelnego prawa procesowego, powinno być w pełni autonomiczną decyzją strony powodowej i pozwanej. Jeżeli uznamy, że nie mamy czasu na rzetelne zajmowanie się sprawą we własnym imieniu lub proces przed sądem kościelnym kosztuje nas zbyt wiele nerwów, to warto zastanowić się nad ustanowieniem sobie adwokata.
Warto przypomnieć, że konsultacja wstępna sprawy w kancelarii adwokata kościelnego Kamila Dziury jest bezpłatna. Każdy klient otrzymuje ofertę współpracy zawierającą min. 2 pakiety usług do wyboru, indywidualnie dostosowane do danej sprawy.
Dodatkowe informacje można znaleźć na stronie internetowej adwokata kościelnego Kamila Dziury.
